BRAT PACK

Izraz Brat Pack nastao je igrom reči od izraza Rat Pack kojim je etiketirana grupa prijatelja ’50 godina dvadesetog veka – Loren Bakol je svom suprugu Hemfriju Bogartu i njegovim drugarima nakon višednevnog zezanja u Las Vegasu rekla – “You look like a goddamn rat pack!” Otuda nastaje etiketa koja ima konotaciju dekadentnog načina života.

Sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka u SAD je odrastala takozvana generacija X, a zajedno sa njima nastaju značajne promene u načinu razmišljanja mladih ljudi. Razvija se veliki broj različitih subkultura i kontrakultura koje su u principu zastupale slične vrednosti –  zasnovane na promenama, buntu, individualnoj slobodi, ljubavi i toleranciji. Kao što je valjda i oduvek bilo, pitanja slobode i smisla života često koketiraju sa dekadencijom – droga, alkohol i sve što ide uz to, samim tim zanimljiva su tema za adolescente. Veliki uticaj medija je celu priču o ovoj generaciji pomalo banalizovao i sveo na trend, stvarajući stereotipe koji se tiču uglavnom načina života i mode. Ipak, to nije umanjilo značaj podizanja svesti. Pomenuti društveni stereotipi često su projektovani kroz pop kulturu, odnosno muziku i filmove. 

1985. godine u New York magazinu izlazi članak o grupi veoma uspešnih mladih glumaca nazvanih “Brat Pack” koji su, ne tako retko, zajedno činili podelu u filmovima u kojima se radnja dešava uglavnom u srednjim školama, a protagonisti su članovi američke srednje klase. Teme variraju od smisla života, ljubavi, prijateljstva, disfukcionalne porodice, nasilja u školama, klasnih razlika, pa sve do stila oblačenja, socijanog statusa, žurki i flertovanja.

Filmovi The Breakfast Club Džona Hjuza i St. Elmo’s Fire Džoela Šumahera prikazani su iste godine i započeli su novi talas američkog filma.

Uticaj francuskog novog talasa i Novog Holivuda je očigledan – kamera iz ruke, obraćanje kameri – likovi često govore sami sa sobom kako bi dali komentar na situaciju. Generalno, filmski jezik proizlazi iz pomenutih filmskih pokreta iako je pronašao svoju autentičnost u izrazu i estetici. Svi ovi filmovi neodoljivo podsećaju na American Grafitti Džordza Lukasa iz 1973. Zatim, Kopolin The Outsiders iz 1983. u kojem zapravo i glume mladi Rob Lowe, Matt Dillon i Emilio Estavez. Ono što jeste razlika je da su likovi u Autsajderima jednodimenzionalni, odnosno u funkciji su estetike, dok su likovi u 16 Candles, Pretty in Pink, About Last Night, The Breakfast Club nekako živi. Stvar je u tome da su glumci koji su tumačili uloge u pomenutim filmovima uspeli da prerastu i ozive arhetipove koji su im zadati. Brat pack su Molly Ringwald, Emilio Estavez, Anthony Michael Hall, Rob Lowe, Andrew Mc Carthy, Demy Moore, Judd Nelson, Ally Sheedy.

Džon Hjuz napisao je i režirao The Breakfast Club, Sixteen Candles, Ferris Buller’s Day Off, dok je svoj scenario Pretty in Pink poverio Howard-u Deutch-u. Roger Ebert nazvao ga je filozofom adolescencije s obzirom da vrlo precizno spekuliše o problemima mladih, ne umanjujući njihov značaj. Hjuz govori o tome kako želimo da odrastemo pre vremena, ali i o “pravom” procesu odrastanja, o sticanju integriteta i slobode. Često su ženski likovi agresivni shodno borbi za emancipaciju.

Pretty in Pink možda je, uslovno rečeno, najozbiljniji film. Govori o ljubavnom odnosu dečka iz bogate porodice tzv. “richie” i devojke iz niže klase koji u datom trenutku uspevaju da prevaziđu socijanu razliku. Zatim, vrlo inteligentna i suptilna kritika kapitalizma – na predavanju u školi profesorka govori o New Deal-u, Andie i Duckie uče o Marksu, a Andie koja radi u prodavnici ploča ironično pita Jacka da li hoće da plati karticom ili kešom. Odnosi sa roditeljima česta su tema – U Sixteen Candles i Pretty in Pink Molly Ringwald razgovara sa roditeljima o problemima.

Odnos roditelja i dece prikazan je vrlo otvoreno i emotivno, ali i nefunkcionalno.

Najpopularniji The Breakfast Club bavi se predrasudama i prevazilaženjem sterotipa. Pismo koje članovi jutarnjeg kluba ostavljaju direktoru Vernonu je ujedno pristojno i buntovno, u svakom slučaju neviđeno dirljivo.

Vrlo bitna stvar jesu soundtrack-ovi filmova sastavljeni od nju vejva, panka, šlagera, surfa, čak je stvar Don’t you forget about me originalno pisana za The Breakfast Club. Ono što doprinosi realizmu ovih filmova je imanentna muzika, jer svi likovi non-stop slušaju muziku, ali se Hjuz sa zvukom igra i na drugačiji način – u 16 candles zvuk se često koristi da podcrta situaciju sa npr. temom iz Twiglight zone.

Svi ovi filmovi svedoče o jednom vremenu i jednoj generaciji. Sva pitanja koja su postavljena tiču se smisla života i društvene koncepcije na koja i dalje nemamo odgovor. Upravo to ih čini savremenim, a ujedno i klasicima istorije filma.