Pripremajući izložbu Bor XX vek, koja je bila jedna od 11 realizovanih u okviru Raw izlagačke sezone u Artget galeriji Kulturnog Centra Beograda, i našavši se pred 13000 foto dokumenata, mogli smo da osetimo ritam grada koji deli sudbinu mnogih tipskih (rudarskih) gradova na tlu prvo Kraljevine Jugoslavije, a potom SFR Jugoslavije, SRJ i naposletku Srbije. Teško je bilo ne osetiti Bor kao simbol društava koja su nastajala i nestajala u tom periodu, a priča koju pričaju je i lokalna i globalna.
Rudarsko-topioničarski basen je razlog što je Bor postao grad i ta činjenica utiče na identitet grada i danas. Rudnik je i razlog nastanka ovih fotografija. Od osnivanja pa sve do kraja XX veka u kontinuitetu su zapošljavani fotografi čiji je zadatak bio da dokumentuju život rudnika i grada. Ova praksa je, nakon 100 godina trajanja, prekinuta 2004. godine.
Proces biranja fotografija iz arhive ima sličnosti sa fotografskim procesom (kada se govori o dokumentarnom pristupu). Iz mnoštva se bira, ukazuje prstom na nešto, jedno, posebno i time mu se daje značaj, ono postaje žarište. Od trenutka kad smo prvi put saznali za postojanje ovog arhiva i videli samo njegov delić, znali smo da on treba da dođe u fokus javnosti. Arhiv je dostupan, zahvaljujući Draganu Stojmenoviću koji se u okviru Narodne Biblioteke Bor za njega stara i koji je zaslužan što je sačuvan.
Fotografska arhiva sastavljena je iz kolekcija negativa RTB-a Bor, privatne kolekcije negativa Miroslava Radulovića, te privatne kolekcije negativa i fotografija Ljube Markova a obuhvata period dvadesetog veka. Fotografi ovih kolekcija bili su zaposleni u listu RTB-a Bor “Kolektiv” koji izlazio od 1947. godine. Njihova imena su Đuro Kolovratar, Dragoljub Mitić, Bajram Salijević i Ljubomir Markov. Arhiva sadrži i fotografije na staklenim pločama iz perioda od 1903 – 1945. g. iz kolekcije negativa Francuskog društva Borskih rudnika. Fotograf je nepoznat, a kolekciju je sačuvao i dao Zavičajnom odeljenju Ljubomir Markov.
Više informacija dostupno je na www.digitalnizavicaj.com.
Zabranjena je komercijalna upotreba fotografija iz ovog arhiva.
Slični članci:
- Fragmenti #3: Tara
Fragmenti #3: Tara
Umesto razglednica predstavljamo vam pejzaže i prizore naseljenih mesta, manje poznatih toponima, divlje prirode, glavnih ulica i sporednih puteva po Srbiji. Treća foto-tura vodi vas ka četinarima i jezerima visoko u planini.
- Fragmenti #1: Vojvodina
Fragmenti #1: Vojvodina
Umesto razglednica predstavljamo vam pejzaže i prizore naseljenih mesta, manje poznatih toponima, divlje prirode, glavnih ulica i sporednih puteva po Srbiji. Prva foto-tura ide kroz vojvođanske predele.
- Drugačije lice Kine
Drugačije lice Kine
Negativi sa deponije na periferiji Pekinga otkrivaju kako je svakodnevni život najmnogoljudnije zemlje na svetu izgledao posle Kulturne revolucije.
- Ljubav se ne može zaključati
Ljubav se ne može zaključati
Zatvorene granice, prvi put nakon više decenije, navele su ljude da se druže preko ili ispod graničnih traka.
Lajkuj: